Duindoorn Hippophae rhamnoides

Naam

Hippophae komt van het Griekse hippos (paard) en phao (ik dood), omdat een afkooksel van de vruchten werd gebruikt om het ongedierte van paarden te doden. Rhamnoides betekent "wegedoornachtig".

Standplaats

Bodem: Zonnige plaatsen op droge tot vrij vochtige, voedselarme, kalkhoudende, humusarme grond. De struik verdraagt zout (zand en stenige plaatsen).

Groeiplaatsen: Zee duinen (duinstruwelen en zandvlakten), opgespoten grond (met kalkrijk zand), langs spoorwegen (spoordijken), rotskusten, waterkanten (rivieroevers), grindafzettingen in gebergten en kiezelbanken.

Kenmerken

2 tot 4½ meter.

Overblijvend.

Bloeimaanden: April en mei.

Een groot wortelstelsel met meer dan 1 meter diepgaande hoofdwortels en horizontale uitlopers.

Oudere stammetjes hebben een grijze, gegroefde bast.

De doornige takken zijn dun en overdekt met zilverkleurige schubben, die later donkerbruin worden.

De verspreid staande bladeren zijn lijnvormig-langwerpig tot smal spatelvormig. Ze hebben een gave rand en een korte steel. Van boven zijn ze grijsgroen en van onderen witachtig.

Bloemen: Eenslachtig (een bloem met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen). Tweehuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op verschillende planten).

Vruchten: Een vlezige schijnvrucht. De oranje bessen zijn bijna bolrond en 6 tot 8 mm groot. Ze zijn eetbaar, maar vrij zuur.

Culinair

De duindoornbes smaakt zuur en samentrekkend, ze wordt dan ook zelden puur gebruikt, maar meestal verwerkt.

Jams, marmelade, gelei, compote, vruchtenmoes van bessen worden eventueel aangezoet met honing of rietsuiker of vermengd met zoetere vruchten zoals appels en pruimen.

In yoghurt, roomijs, milkshakes, mousses, vruchten en mueslirepen, bavaroise, vruchtenwijnen, punch en in vruchtensappen.

Wild en vissauzen kunnen ook bereidt worden met duindoornbessen.

Ook in marinades voor wild of gegrild vlees kan met duindoornbessen gewerkt worden.

Likeuren, jenevers, aperitieven en sportdranken.

Weetjes

Duindoorn wordt gebruikt om erosie tegen te gaan.

Duindoorn wordt gebruikt om vervuilde bodems terug klaar te maken voor vegetatie.

Wordt gebruikt om heggen aan te leggen, om straten en snelwegen af te bakenen.

Een gele kleurstof kan gehaald worden uit het fruit, de bladeren, stam en wortels.

Van duindoornhout worden ook pijpen en wandelstokken gemaakt.

In Oostblok landen wordt de duindoorn op grote schaal geteeld, hierbij gebruikt men een doornloze variï¿½teit met grotere bessen.

In China wordt op meer dan 300.000 hectare duindoorn verbouwd, waardoor 10.000 mensen werk hebben.

Door het hoge oliegehalte in de bessen wordt het ook wel de olijfboom van het noorden genoemd.

Russische kosmonauten gebruiken duindoorncrï¿½me tegen stralingsschade.

In Rusland duindoornolie de zelfde reputatie als St. Jansolie heeft bij brandwonden en huidaandoeningen.

Vroeger dacht men dat de bes giftig was en dat de doornen een breuk tussen henzelf en God betekende.

Andere namen voor duindoorn zijn: duinbes, hogedoorn, zeedoorn, zanddoorn, schijtbes en de verwijzingen wilg is omdat de bladeren op de wilg lijken(sea willow, prick willow).

Oranje kleur komt door caroteen( de kleurstof van wortelen).

Terug